Ontwikkeling Stationsgebied

De gemeente Alkmaar ontwikkelt samen met NS Stations en Venhoeven CS nieuwbouw en plannen voor aanpassing van de wegen. Het gaat om het gebied ten noorden en zuiden van het centraal station, vanaf de kant van het Noord-Hollands kanaal tot en met de Zocherbuurt.

Dinsdag 9 november 2021 heeft het college van B&W het definitieve Ontwikkelbeeld Stationsgebied vastgesteld.

Deze is te vinden op de website van het Alkmaars Kanaal.

Naar verwachting wordt het Ontwikkelbeeld 30 november 2021 besproken in de raadscommissie Ruimte en 16 december 2021 in de Gemeenteraad.

Alternatieve bewonersparticipatie
Het beeld dat voor het gebied is ontwikkeld, wordt voorgelegd aan het Alkmaarse college van Burgemeester en wethouders. Maar eerst moest gelegenheid geboden worden aan de bewoners om zich uit te spreken. Door de coronapandemie konden bijeenkomsten zoals die gebruikelijk voor bewoners worden georganiseerd – namelijk met veel mensen in een zaal – niet plaatsvinden. Er is gezocht naar alternatieven. Als er door het college een besluit is genomen over het ontwikkelbeeld, dan wordt die doorgestuurd naar de wijkverenigingen. Zodra Op de Rails het heeft ontvangen, publiceren wij hier.

Enquête 
In juni 2021 zijn bij de bewoners van onder meer de Spoorbuurt de meningen gepeild, door middel van een enquête. De uitkomsten voor onze wijk heeft Wijkvereniging Op de Rails opgevraagd en ontvangen. 

Download hier de PDF met de uitkomsten van de enquête.

Aan de enquête hebben vanuit de Spoorbuurt 165 mensen meegedaan. Er zijn door bewoners aandachtspunten meegegeven. Er zijn vooral vragen over drukte en parkeren. Meer groen in de wijk wordt overwegend positief gevonden. 
Online informatiebijeenkomst
Op 20 augustus jl. heeft de gemeente een brief onder alle bewoners in het stationsgebied verspreid. Daarin stond hoe je je aan kon aanmelden voor een online sessie. Wie zich aanmeldde ontving een link naar de online informatiebijeenkomst op 1 september. Aan deze avond deden ongeveer 110 bewoners vanuit het Stationsgebied mee. Zowel via de mail als via het digitale overlegkanaal konden vragen worden gesteld. Omdat niet alle vragen tijdens de bijeenkomst konden worden beantwoord, beantwoordt de gemeente ze uiterlijk 17 september 2021 via hun website
Overleg met wijkverenigingen
De vijf wijkverenigingen van de Spoorbuurt, Watertorenbuurt, Zocherbuurt, Bergerhof en de Wognumsebuurt  kwamen in de week van 9 september 2021 bijeen. Met mensen van de gemeente Alkmaar, de NS en het projectontwikkelbureau VenhoevenCS daarbij. Verdeeld over twee bijeenkomsten ontvingen de leden van de wijkverenigingen een presentatie van de plannen. Ook was er de mogelijkheid vragen te stellen. En om zorgen te uiten namens de buurt, voor zover die bij de leden van de wijkverenigingen bekend waren. 

Wijkvereniging Op de Rails heeft tijdens het overleg benadrukt het belangrijk te vinden, dat met de uitkomsten van de enquête en de online informatiebijeenkomst zoveel mogelijk rekening wordt gehouden. 

Ton Venhoeven van VenhoevenCS heeft op 9 september 2021 een presentatie aan de wijkverenigingen “Op de Rails” en de “Watertorenbuurt” gegeven in Taqa Theater De Vest. 

Wat hebben wij gevraagd en gehoord?

Parkeren: Op de Rails heeft aandacht gevraagd voor (alternatieve) parkeermogelijkheden en de doorstroom door de wijk en langs de Geestersingel. De verwachting is dat er (ondergrondse) parkeermogelijkheden bijkomen. Maar dit zijn tegelijkertijd vragen waarop in deze fase van de ontwikkeling nog geen antwoorden kunnen worden gegeven. Dat komt doordat over bepaalde aspecten pas in volgende ontwikkelfasen wordt nagedacht. 

Sociale veiligheid: De wijkvereniging van de Watertorenbuurt maakt zich zorgen over het verlies van rust en speelgelegenheid, omdat de – nu redelijk afgesloten buurt – een meer open karakter zal krijgen. En hoe zit het met de veiligheid, of juist onveiligheid door hangjongeren of verslaafden en dealers? 

Ton Venhoeven heeft toegelicht dat tijdens het uitwerken van de plannen specialisten worden ingezet, die weten wat goed werkt om sociale veiligheid te bevorderen. Zo houden mensen die rottigheid uit willen halen, niet van de aanwezigheid van langsrijdende of lopende mensen. Een wijkcentrum dat tot ca. 23.00 uur open is, en dit soort voorzieningen, voorkomen dat er stille plekken ontstaan waar ongewenste figuren willen rondhangen. 

Hoogbouw – laagbouw: Er zijn volgens de uitkomsten van de enquête (wijk Spoorbuurt) ongeveer evenveel voor- als tegenstanders van hoogbouw. Sommige bewoners vrezen dat door de hoogbouw en toenemende drukte het volkse karakter van de wijken verloren gaat. De ontwikkelaars stellen dat de gemeente nu eenmaal een opgave heeft om veel woningen te bouwen, wegens heersende woningnood. 

In het bestemmingsplan stond een maximale bouwhoogte van 50 meter. In de praktijk wordt uitgegaan van maximaal 45 meter. Elke woonlaag is ongeveer 3 meter hoog. De ontwikkelaars verwachten dat niet meer dan twee gebouwen 45 meter (dus 15 etages) hoog zullen worden. De meesten zijn 35 meter (11 à 12 etages) hoog of lager. Daarbij wordt veel gewerkt met ‘getrapte gevels’, zodat bewoners niet tegen een massief blok aan zullen kijken.  

Een voorbeeld van hoe de gevels eruit zouden kunnen zien, klik hier voor een animatie

Aantrekkelijker maken Openbaar vervoer
De NS ziet zich voor de taak gesteld meer reizigers naar het openbaar vervoer te trekken, omdat het aantal mensen dat de auto pakt nog steeds groeit. Bij het station wil de NS daarom voorzien in een ‘mobiliteitshub’. Dit is een plek waar (deel)auto’s, (lease)fietsen, scooters en bussen kunnen worden geparkeerd. Zo kan iemand straks uit Amsterdam per trein naar Alkmaar reizen en vanaf het station per deelauto verder reizen naar Bergen nh, om ’s avonds weer terug te keren. 
Er zullen meer treinen gaan rijden, door een hogere frequentie van ritten. Daarvoor zullen geen nieuwe sporen nodig zijn. 

Het busstation wordt ondergebracht aan de Noordkant van het spoor, waar nu nog oude rails liggen. Met ProRail wordt onderhandeld over dit grondgebied, dat de NS graag wil verwerven om er hoogbouw te realiseren. Op de begane grond, moeten de busstations komen. De bussen zullen vanwege de omheinende bebouwing geen geluidsoverlast meer veroorzaken. 

Wonen en werken
Er wordt uitgegaan van een mix van 60-70% wonen,  20-30% werken en 10-20% voorzieningen. Het is niet de verwachting dat van deze percentages nog wordt afgeweken, hoewel misschien in de toekomst meer mensen gaan thuiswerken. Dit komt doordat het deel ‘werken’ niet alleen bestaat uit kantoorfuncties. De ontwikkelaars hebben uitgelegd dat de gemeente ‘brede welvaart’ wil bevorderen. Dat is: niet alleen meer welvaart door een hoger inkomen, maar ook een mooiere buurt, sociale cohesie, veiligheid, enzovoort. 

Voorlopig geen inspraak door of namens bewoners meer
De plannen zoals er nu liggen geven in grote lijnen aan wat de bedoeling is met het stationsgebied. Sommige zaken staan al vast. Bijvoorbeeld dat de gemeente het verkeer aan de kant van het kanaal in de toekomst onder het spoor door wil laten rijden. De gepresenteerde sfeertekeningen kun je hier zien. Op de site van de gemeente, staan gebouwen en bomen afgebeeld. Maar hoe die gebouwen er straks in het echt uit gaan zien, of welk soort bomen er komen, wordt pas later bedacht.

De deelplannen worden uitgewerkt van ‘grof’ naar ‘fijn’. Zodra de ontwikkelaars daar aan toe zijn, worden er weer bewoners gevraagd om mee te denken in klankbordgroepen. Bijvoorbeeld over de inrichting van een te vernieuwen speeltuintje of andere wensen. Welk deelplan eerst wordt uitgewerkt, is nog niet bekend. Naar verwachting kan het nog wel drie jaar duren voor het eerstvolgende deelplan wordt uitgewerkt. Het totale ontwikkeltraject beslaat mogelijk ongeveer 15 jaar. 

Suggesties en ervaringen delen via e-mail gemeente
De ontwikkelaars horen graag de wensen van de bewoners uit het Stationsgebied. Er zijn zowel risico’s als kansen. Risico’s liggen er bijvoorbeeld als het gaat om de hoogbouw en wat dit doet met het zonlicht in de wijk. Vooral de Bergerhof heeft aandacht gevraagd en gekregen voor zorgen over wateroverlast, door steeds heftiger wordende regenval. Kansen liggen er op het gebied van vergroening van de Spoorbuurt en het autoluw maken daarvan. Door de ontwikkelaars zijn verder genoemd een buurtkas, grasveld met doeltjes, picknicktafels, openbaar toilet, voorleesplek, enzovoort. 
Op de eerder genoemde website van de gemeente is een link opgenomen naar de e-mail van ambtenaar Ton Haakman. Bewoners die goede ideeën hebben – of zorgen – kunnen die met hem delen. Een suggestie uit de enquête die de projectontwikkelaar interessant vond, was het werken met een pakketpunt. Als pakketten door buurtbewoners daar kunnen worden opgehaald, of verder verspreid door fietsers, dan zorgt dat voor minder vrachtwagens en transportbusjes door de wijk.